HET VOORKOMEN EN VERHELPEN VAN HYPERPIGMENTATIE

26 jul 2022

Zonnevlekken, melasma en postinflammatoire hyperpigmentatie kunnen met een beetje hulp vervagen. Lees alles over de oorzaken en behandelingen.

Zonnevlekken, restlittekens door puistjes, melasma pigmentvlekken: in elke vorm kan hyperpigmentatie soms lastig te vermijden zijn. Je kunt nauwelijks om de veroorzakers heen: de zon, warmte en je eigen hormonen. Sommigen omarmen daarom hun hyperpigmentatie of camoufleren het met een getinte crème.
Hyperpigmentatie kan verschijnen op de bovenlip (vaak als zwangerschapsmasker), bij de ogen, maar ook op plekken zoals de rug en liezen. Toch is het wel mogelijk om hardnekkige of voor jou storende pigmentvlekken te behandelen. Gaat je hyperpigmentatie niet vanzelf weg dan kun je een afspraak maken bij de huidtherapeut of dermatoloog.
Hiernaast kunnen crèmes en serums heel doeltreffend zijn om van hyperpigmentatie af te komen. Natuurlijke ingrediënten zoals zoethout, arbutine en soja staan erom bekend de huid wat op te lichten en te egaliseren. Net zoals bestanddelen waaronder tranexaminezuur, niacinamide, hydrochinon, retinoïden en antioxidanten zoals groene thee en vitamine C (mits goed geformuleerd) die effectief zijn tegen pigmentvlekken. Verschillende zuren van AHA’s (zoals salicylzuur) en BHA’s (zoals fruitzuren) pellen het bovenste onregelmatig gepigmenteerde laagje van de huid voor een egaal resultaat. SkinCeuticals heeft voor elk type hyperpigmentatie een passende formulering. Het allerbelangrijkste: een kwalitatieve, breedspectrum zonbescherming. Zonder SPF heb je niks aan al die actieve ingrediënten.
In dit artikel leggen we alles uit over de mogelijke oorzaak van pigmentvlekken. Maar ook hoe hyperpigmentatie, veroorzaakt door bijvoorbeeld een litteken, te voorkomen. Plus wat nu echt helpt tegen jouw vlekken.

WAT IS DE OORZAAK VAN HYPERPIGMENTATIE?

Er zijn meerdere factoren die pigmentvlekken kunnen veroorzaken van genen tot blootstelling aan de zon en hormonen. Ben je vatbaar voor hyperpigmentatie door genen of een erfelijke neiging dan is de kans groter dat pigmentvlekken verschijnen. Bijvoorbeeld onder invloed van zonlicht of na het verdwijnen van een pukkeltje. UV-straling is de meest voorkomende katalysator, vooral ook bij donkere huidtypes. Donkere huidtypes hebben de neiging om zeer snel bruin te worden, zelfs bij minimale blootstelling aan de zon. Houd je hier geen rekening mee (met breedspectrum zonbescherming en goede zonnebrandcrème ter voorkoming van vlekken) dan kan dit leiden tot pigmentatie. Hormonale veranderingen (versterkt als je huid eveneens onvoldoende beschermt tegen de zon) veroorzaken vaak hardnekkige, terugkerende pigmentvlekken die bekend staan als melasma.
Allergische reacties, gewichtstoename, bepaalde orale en actuele medicatie en huidaandoeningen zoals acne en eczeem kunnen het probleem ook verergeren. In je jonge jaren de zon instappen zonder UV-bescherming kan er op latere leeftijd uitkomen als hevige hyperpigmentatie.
Bepaalde ontharingspraktijken zoals herhaald harsen en bleken kunnen leiden tot zichtbare vlekken op de behandelde gebieden. De onjuiste toepassing van chemische peelings of laserbehandelingen in het gezicht kan ook zorgen voor extra pigmentvlekken. Stap dus niet de eerste de beste salon in, raadpleeg een expert zoals een gekwalificeerd dermatoloog. Hetzelfde geldt voor zelf in de weer gaan met medicinale crèmes die steroïden bevatten.

HOE VORMT HYPERPIGMENTATIE DOOR ZON?

De huid ‘weet’ het gelijk wanneer het een dosis zon krijgt. Je huid bevat namelijk lichtgevoelige eiwitten, vergelijkbaar met de eiwitten die in je ogen worden aangetroffen. UV-stralen vuren deze receptoren af en schakelen vervolgens melanine (pigment) in om de schade te verminderen. Pigmentaanmaak is dus eigenlijk een tactiek van je huid om zichzelf te beschermen.
Nieuw onderzoek wijst uit dat ook zichtbaar blauw licht (uitgezonden door digitale schermen, fluorescerend licht en Ledlampen) die reactie aansturen. Het allerbeste wat je hiertegen kunt doen: een Zonnebrand met hoge SPF en breedspectrumformule die je dagelijks royaal en vaak aanbrengt op vooral de huid van gezicht en handen die vaker zijn blootgesteld aan UV.

GAAT HYPERPIGMENTATIE VANZELF WEG?

Dat hangt af van het type pigmentvlekken bij bijvoorbeeld de ogen, op de bovenlip of elders in het gezicht. In milde gevallen vervaagt hyperpigmentatie na verloop van tijd. Dit kan drie tot 24 maanden duren, soms langer. Mede afhankelijk van hoe donker de vlek is in vergelijking met de omringende huid. Is de huid diep aangetast dan blijft de pigmentatie lang zitten en herstelt het soms zelfs niet volledig. Wanneer de omvang te diep is, zal alleen het oppervlakkige onderdeel van de pigmentatie verminderen. In dit geval is er constante zorg (met specifieke crèmes en Maskers) en behandelingen benodigd om de aangerichte schade te herstellen. Wees bovendien voorzichtig met vlekken behandelen!
Vooral in het geval van melasma vlekken onder de invloed van hormonen en post-inflammatoire hyperpigmentatie – de vlekjes die achterblijven na een pukkeltje, insectenbeten, brandwonden – omdat pigment soms eerder verder kan ontsteken in plaats van te verminderen. Vaak zal de huidexpert een reeks milde chemische peelings aanraden. Voor melasma is bijvoorbeeld Phloretin CF een aanrader. Voor hardnekkige pigmentvlekjes die achterblijven na acne Discoloration Defense Serum en Advanced Pigment Corrector.

SYMPTOMEN VAN SOORTEN HYPERPIGMENTATIE

Er bestaan verschillende soorten hyperpigmentatie met bijpassende symptomen. Van pigmentvlekken als ouderdomsvlekken tot melasma :
- Ouderdomsvlekken, levervlekken ofwel solar lentigines Bruine, bruinzwarte of zwarte vlekken die op de huid verschijnen bij overmatige blootstelling aan de zon. Vaak op het gezicht en op de handen, waar UV-licht vaker de huid raakt. Bij oudere mensen die in hun jongere jaren langdurig zijn blootgesteld aan zonlicht zonder UV-bescherming.
- Melasma ofwel chloasma, zwangerschapsmasker Grote plekken donker verkleurde huid, meestal op het voorhoofd, in het gezicht en op de buik. Dit kan verschijnen bij zwangere vrouwen of vrouwen die anticonceptie nemen. Mensen met een gekleurde huid (vanaf olijfkleurig qua huidtint) zijn hier gevoeliger voor.
- Post-inflammatoire hyperpigmentatie (PIH) Vlekken of grote plekken donkere huid die verschijnen na een ontstekingsgevoelige (inflammatoire) huidconditie zoals acne of eczeem. Het verschijnt meestal op het gezicht en de hals. Vaak gezien bij mensen die te maken hebben met ontstekingen van de huid of trauma/een wondje.

HOE VOORKOM JE HYPERPIGMENTATIE DOOR EEN RESTLITTEKEN?

Het dagelijks gebruik van zonnebrandcrème is zeer belangrijk voor korte en langdurige behandeling en voorkoming van huidpigmentatie. Juist ook als het littekentje zich al gevormd heeft. Vermijd indien mogelijk langdurige blootstelling aan de zon overdag en investeer in een goede zonnebrandcrème voor het gezicht, zoals Advanced Brightening UV Defense SPF50. Breng om de twee uur aan, draag een zonnebril en een pet of hoed om schade door de zon te verminderen.
Een gezond dieet met antioxidanten en bètacarotenen, in combinatie met lichaamsbeweging, kan ook helpen om hormonen uit te balanceren en je gewicht op peil te houden. Belangrijke factoren om pigmentatie onder controle te houden.
Eveneens heel belangrijk bij een littekentje door trauma aan de huid: blijf van je huid af, knijp niet in een puistje. Om hyperpigmentatie door trauma te voorkomen dien je echt van mee-eters, elke vorm van acne en korstjes door een wondje af te blijven.