De wetenschap achter niacinamide ofwel vitamine B3

26 jul 2022

Niacinamide – ook wel bekend als vitamine B3 – is een alleskunner die veel verschillende huidtypen en -condities ondersteunt. Last van rosacea? Niacinamide (nicotinamide) helpt roodheid kalmeren. Pukkeltjes? Een niacinamide crème of serum wordt ook aanbevolen bij acne. Zelfs fijne lijntjes, rimpels en oppervlakkige pigmentatie kunnen met een niacinamide crème en serum worden tegengaan. Natuurlijk, niet elk ingrediënt is geschikt voor iedereen, maar vitamine B3 is bijzonder effectief en zacht genoeg voor zelfs een gevoelige en reactieve huid. Van bijwerkingen (in tegenstelling tot bijvoorbeeld retinol, waar de huid echt even aan moet wennen) is zo goed als geen sprake. Al kun je het niacinamide product altijd even uittesten op een klein, niet zichtbaar plekje. Nu vind je dit geliefde ingrediënt in verschillende typen huidverzorging, van moisturizer tot serum. In het bijzonder SkinCeuticals Metacell Renewal B3 is populair onder redacteuren en gebruikers, omdat het een krachtige en hydraterende cocktail van niacinamide, aminozuren, peptiden en glycerine bevat die toch licht aanvoelt op de huid. In dit artikel ontdek je hoe je vitamine B3 in jouw routine kunt opnemen.

WAT IS NIACINAMIDE?

Niacinamide, ook wel nicotinamide genoemd, is een van de voornaamste vormen van vitamine B3 (niacine) gevonden in supplementen – de ander is nicotinezuur. De vitamine wordt er vaak bijgehaald om acne, rosacea, problemen met pigmentatie en ook rimpels te behandelen. Volgens wetenschappers is niacine (en daarmee niacinamide) effectief, omdat het een voorloper is van twee zeer belangrijke biochemische co-enzymen: nicotinamide-adenine-dinucleotide (NAD+/NADH) en nicotinamide-adenine-dinucleotidefosfaat (NADP+). Beide moleculen staan centraal in de chemische reacties die jouw cellen – waaronder die kostbare huidcellen – nodig hebben om schade te herstellen en normaal te functioneren. Veel van deze essentiële reacties kunnen helemaal niet optreden zonder NAD+, die je cellen op hun beurt niet kunnen aanmaken zonder niacinamide. Het idee is dat als je je lichaam genoemde voorloper (vitamine B3) geeft deze in staat wordt gesteld om meer NAD+ te produceren. Hierdoor wordt de snelle toename van cellen gestimuleerd, en ervoor gezorgd dat je lichaam meer vrije radicalen kan opnemen en neutraliseren. Dit is heel gunstig voor een mooie, gezonde huid! Vrije radicalen kunnen namelijk vroegtijdige huidveroudering teweegbrengen. Vrije radicalen zijn in wezen moleculen die ofwel een elektron hebben verloren of gewonnen, waardoor ze onstabiel en zeer reactief zijn. In een hoge dosering kunnen ze gezonde cellen beschadigen. Maar NAD+ – met dank aan niacinamide – levert een extra elektron aan die ongepaarde vrije radicalen, zodat ze kunnen relaxen en niet meer zomaar overal ravage kunnen veroorzaken. Er zijn ook aanwijzingen dat niacinamide, dat topicaal op de huid wordt aangebracht, de productie van ceramiden (lipiden die de beschermende barrière van de huid helpen behouden) kan verhogen. Dit heeft weer effect op rimpels, fijne lijntjes en de vochtbarrière van de huid. Dit is de reden dat niacinamide een gewild ingrediënt is in huidverzorgingsproducten.

WAAROM IS NIACINAMIDE GOED VOOR DE HUID?

Niacinamide als topische vitamine heeft op meer dan één manier positief effect op de huid. Net zoals bijvoorbeeld vitamine C is het een antioxidant en werkt het tegen hyperpigmentatie, maar wel op een andere manier. Niacinamide is een depigmentant (werkt dus tegen pigmentvlekken) en het is anti-inflammatoir (ontstekingsremmend) maar het wordt niet geclassificeerd als exfoliant. Exfoliërende ingrediënten tegen hyperpigmentatie en pigmentatiestoornissen zijn bijvoorbeeld glycolzuur en salicylzuur. Ter opsomming doet vitamine B3 het volgende voor je huid:

VITAMINE B3 STIMULEERT DE FIBROBLASTEN

Fibroblasten zijn de belangrijkste cellen van het bindweefsel met als grootste functie het aanmaken van collageen in de huid. Hierdoor blijft de huid dus mooi stevig met strakke gelaatstrekken.

VITAMINE B3 VOORKOMT EEN BESCHADIGDE HUIDBARRIÈRE

Niacinamide helpt je huid een ceramide (lipide) barrière op te bouwen, die op zijn beurt TEWL (transepidermaal vochtverlies) helpt voorkomen. Ideaal voor een gedehydrateerde en droge huid, maar juist ook bij eczeem, een rijpere huid met lijntjes en andere zichtbare tekenen van huidveroudering. Als de huidbarrière wordt verstoord geven keratinocyten (90% van de cellen van de epidermis) inflammatoire signaalstoffen af. B3 remt de afgifte van deze signaalstoffen. Hiernaast verhoogt vitamine B3 de aanmaak van huidbarrière-eiwitten zoals keratine en fillagrine. Fillagrine mist bijvoorbeeld vaak bij een huid met eczeem.

NIACINAMIDE VERHOOGT AANMAAK CERAMIDEN, CHOLESTEROL EN VETZUREN

Hiermee wordt ook de huidbarrière beschermd en behoudt de huid voldoende vocht en olie ofwel talg. Zo zijn ceramiden lipiden die de huidbarrière helpen vormen en de huid helpen vocht vast te houden. Ze beschermen ook tegen omgevingsinvloeden zoals irriterende stoffen en vervuiling. Zonder de juiste verhouding van ceramiden kan de huidbarrière worden aangetast, wat leidt tot uitdroging, jeuk en irritatie. Cholesterol, ceramiden en vetzuren zijn belangrijk voor het behoud van een jeugdig volume in de huid omdat ze de natuurlijke beschermende barrière van de huid rechtstreeks beïnvloeden en zo helpen bij het verbeteren van de gladheid, verfijnde poriën en algehele uitstraling van de huid.

NIACINAMIDE TEGEN DE GRAUWE HUID

Een grauwe ofwel doffe huid is een huid die minder licht weerkaatst. Exfoliëren, ofwel het verwijderen van dode huidcellen, is een van de beste manieren om die grauwe uitstraling tegen te gaan. Niacinamide wordt niet gezien als een exfoliant, maar het heeft wel zo’n licht exfoliërende werking dat het de kans op schilfering vermindert. Dit in combinatie met een aansterkend effect op de huidbarrière, vochtgehalte en lipiden in de huid. Bij regelmatig gebruik wordt de huid gladder en stralender.

NIACINAMIDE TEGEN MELASMA EN PIGMENTVLEKKEN

5% B3 (zoals wordt toegepast in de SkinCeuticals producten met niacinamide) vermindert de melanosoom-overdracht. Dit betekent dat er minder pigmentpakketjes worden afgegeven aan de keratinocyten; dat proces wordt met behulp van niacinamide zoveel mogelijk geblokkeerd. Hierdoor worden oppervlakkige pigmentvlekken en ook melasma (ofwel zwangerschapsmasker) minder zichtbaar. Hyperpigmentatie ontstaat door een overproductie van melanine door de melanocyt. Niacinamide versterkt ook andere pigment-remmende ingrediënten.

NIACINAMIDE TEGEN ACNE EN PUKKELTJES

Door onder meer het herstellen van de barrièrefunctie van de huid, maar deze vitamine remt ook de ontstekingsreactie van P. acnes. Dit is een bacterie verantwoordelijk voor de vorming van pukkeltjes en mee-eters. Hiernaast remt B3 de talgproductie, voor een mattere huid. De huid krijgt een minder grove huidstructuur en erythemateuze restlaesies (rode restlittekentjes) en PIH. PIH ontwikkelt zich wanneer een wondje of irritatie, zoals een schaafwond, uitslag of puistje, de huid doet ontvlammen en ontsteken. Terwijl de huid geneest, produceert deze te veel melanine. Melanine is het eiwit in de huid dat de huid zijn kleur geeft.

NIACINAMIDE TEGEN RIMPELS

Een droge, vochtarme huid vertoont sneller lijntjes en rimpels. Hierbij komt niacinamide goed van pas, omdat het dus zorgt voor de aanmaak van ceramiden en vrije vetzuren in de huid. Natuurlijke huidvetten die de barrièrefunctie versterken. Dit resulteert in een huid die minder vocht verliest en bestand is tegen invloeden van buitenaf. Fijne droogtelijntjes zullen bij regelmatig gebruik minder opvallen.

VOOR WELK HUIDTYPE IS NIACINAMIDE GESCHIKT?

Niacinamide is in principe bedoeld voor elk huidtype, zelfs een gevoelige huid. Vitamine B3 heeft ontstekingsremmende eigenschappen waardoor het geschikt is voor mensen met acne, rosacea of andere huidaandoeningen waarbij de huid onder meer rood kan uitslaan. Vitamine B3 is namelijk een ingrediënt dat de histamineproductie terugdringt – dit stofje zorgt bijvoorbeeld voor die vervelende roodheid en jeuk bij muggenbeten. Andere stoffen die een ontstekingsreactie (zoals roodheid, jeuk en zwelling) veroorzaken worden ook geremd. Het heeft een kalmerende werking. Dermatologen zetten B3 soms ook in om bepaalde huidaandoeningen tot rust te brengen.

PRODUCTEN MET NIACINAMIDE

Zoals al even genoemd, bevat SkinCeuticals Advanced Brightening UV Defense SPF50 het ingrediënt niacinamide. Het is een breedspectrum UV-bescherming met een krachtige mix van tranexaminezuur en niacinamide voor een heldere, egale huidteint. Hiernaast is niacinamide een steringrediënt in SkinCeuticals Metacell Renewall B3, een niacinamide crème. Dit is een alles-in-één hydraterende emulsie om eerste tekenen van vroegtijdige huidveroudering te corrigeren. De huid ziet er ouder uit door verslapping (minder collageen), rimpels (waaronder droogtelijntjes zoals dehydratatie) en vooral ook ouderdomsvlekken. Hier helpt de 5% vitamine B3 uit deze formule bij. In SkinCeuticals Discoloration Defense Serum, specifiek bedoeld voor de behandeling van hyperpigmentatie zoals melasma, zit ook een sterke dosis niacinamide. Dit niacinamide serum is een multi-layer corrigerend serum dat ook de terugkeer van pigmentvlekken helpt voorkomen. Niacinamide crèmes en serums die echt het beloofde werk doen.